تاریخچه رشته بهداشت محیط

دوره كارداني رشته بهداشت محيط يكي از دوره هاي آموزشي در نظام آموزش عالي است كه هدف آن تربيت افرادي است كه بتوانند پس از مطالعه و بررسي مشكلات بهداشت محيط منطقه با همكاري رده هاي مستقر در شهرستان در تأمين آب مشروب اهالي ( كمي و كيفي )، دفع فاضلاب و زباله، بهسازي منابع آب، بهسازي اماكن عمومي، مبارزه با حشرات و ناقلين فعاليت نمايند. براي اين دوره از سال 1352 در آموزشگاه بهداشت محيط اقدام به پذيرش دانشجو شد و از مهر ماه 1366 به دوره كارداني بهداشت محيط تبديل و به دانشگاه علوم پزشكي تبريز وابسته گرديد   .

دوره كارشناسي ناپيوسته رشته بهداشت محيط  يكي از دوره هاي آموزشي در نظام آموزش عالي است كه ادامه دوره كارداني بهداشت محيط است که هدف آن تربيت افرادي است كه بتوانند با مطالعه و بررسي وضعيت منطقه در زمينه هاي مشخص آبرساني ،‌ تصفيه آب ، جمع آوري فاضلابها ، تصفيه و دفع فاضلابهاي شهري و صنعتي، جمع آوري و دفع زباله ها و كنترل آلودگي هوا در رفع مشكلات منطقه ارائه طريق نموده و در طراحي سيستمهاي مربوطه شركت نمايند .

دانشكده بهداشت و تغذيه از سال 1374 اقدام به پذيرش دانشجو در اين دوره نموده است. در سال 1386 مقطع کارشناسی ارشد رشته مهندسی بهداشت محیط و در سال 1387 نیز مقطع کارشناسی پیوسته تصویب گردید و درحال حاضر پذیرش دانشجو در این مقاطع وجود دارد.

از نظر کادر هیئت علمی و کارشناسی،  گروه بهداشت محیط دارای 7 نفر کادر هیئت علمی،  4 نفر کارشناس بهداشت محیط و 2 نفر کارشناس آزمایشگاه می باشد.
زمينه هاي فعاليت

فعاليت هاي گروه بهداشت محیط همانند سایر گروههای موجود در کشور از جمله دانشگاه علوم پزشکی تهران در چارچوب بخشها و واحدهاي مختلف آن, در زمينه هاي متعدد مرتبط با جنبه هاي بهداشتي آلودگي محيط زيست (آلودگي آب , هوا, خاك و مواد غذايي ) تعريف مي گردد.

همچنين اين گروه با بهره گيري از مشاوره اساتيد باتجربه و شناخته شده در سطح كشور و امكانات آزمايشگاهي موجود در سطح دانشگاه علوم پزشکی تبریز، فعاليت هاي خود را در زمينه هاي آموزشي, پژوهشي, خدمات, مشاوره و همكاري با سازمانهاي داخلي و بين المللي تقسيم بندي نموده است.

درحال حاضر گروه مهندسي بهداشت محيط در كنار ماموريت اصلي آموزش و پژوهش، خدمات پژوهشی و آزمایشگاهی را به سازمانهاي مراجعه کننده ارائه می کند.

·                  آموزش نظري و عملي دانشجويان در مقاطع کاردانی، کارشناسی و كارشناسي ارشد طبق برنامه هاي مصوب و ارائه ساير آموزش هاي تخصصي در رشته هاي مرتبط با تخصص گروه

·                  انجام تحقيقات بنيادي, كاربردي و توسعه اي در زمينه هاي مختلف بهداشت محيط برحسب نيازهاي كشور و براساس اولويت هاي تحقيقاتي گروه

·                  نشر متون علمي مورد نياز اعم از كتاب, مجلات علمي و نشريات ترويجي

·                  ايجاد هماهنگي و زمينه مناسب براي آموزش عملي دانشجويان

·                  ايجاد ارتباط و همكاري با مجامع و نهادها و موسسات دولتي و غير دولتي مربوطه در داخل و خارج كشور

·                  ارائه خدمات آموزشي و تحقيقاتي و مشورتي مورد نظر جامعه

·                  ارائه خدمات آزمايشگاهي در زمينه شناخت آلاينده هاي محيط زيست ( آب – هوا – خاك – مواد غذايي )

·                  بررسي وضعيت بهداشت محيط مناطق مختلف كشور به منظور شناسايي و تعيين مشكلات بهداشت محيطي در سراسر كشور و ارائه راه حل هاي مناسب مبتني بر مطالعات اختصاصي از طريق ايستگاههاي تحقيقات بهداشتي

زمينه هاي فعاليت گروه مهندسي بهداشت محيط شامل هشت بخش مي باشد :

·                  آلودگي هوا 

·                  آب

·                  فاضلاب

·                  مواد زائد جامد (پسماندها)

·                  بهداشت مواد غذايي و اماكن عمومي

·                  حفاظت در برابر پرتوها

·                  ارزيابي اثرات توسعه

·                  اپيدميولوژي محيط

در اين گروه شرح وظایف گروه و مدیر گروه بشرح ذيل است :

ماده 35) گروه آموزشی واحدی است متشکل از اعضای هیأت علمی متخصص در یک رشته از شعب دانش بشری که در دانشکده یا آموزشکده ای دایر است و اعضای هیأت علمی هر گروه مجموعا" شورای آن گروه را تشکیل می دهند.

ماده 36) وظیفه گروه عبارت است از:

الف – هماهنگ ساختن فعالیتهای آموزشی و پژوهشی در رشته مربوط

ب – تنظیم برنامه های آموزشی که برای تدریس در آن رشته لازم است .

ج – نظارت بر نحوه ارائه دروس و بررسی و اظهار نظر در مورد متون درسی و محتوای دروس بر اساس برنامه ها و سرفصل های مصوب

د- اظهار نظر در باره ساعات تدریس و تحقیق اعضای گروه

ﻫ - اظهار نظر در خصوص پذیرش دانشجویان انتقالی و مهمان و تعیین کمبود واحدهای درسی آنان

و – بررسی طرح های تحقیقی و پیشنهاد به شورای آموزشی – پژوهشی دانشکده یا آموزشکده

ز – اظهار نظر در باره بورس ها و مأموریت های اعضای گروه و پیشنهاد آن به شورای آموزشی و پژوهشی دانشکده یا آموزشکده

ح – پیش بینی نیاز گروه به استخدام اعضای هیأت علمی متخصص و اظهار نظر در مورد صلاحیت علمی نامزدهای استخدام برای طی مراحل قانونی

ط – ارزیابی سالانه کار گروه برای طرح در شورای آموزشی – پژوهشی

ی – برنامه ریزی در مورد دروس طبق اختیاراتی که شورای عالی برنامه ریزی تفویض کرده است.

ک – بررسی و اعلام نظر برای اصلاح سرفصل ها و تجدید نظر د رعنوان درس ها (از حیث اصلی یا اختیاری بودن) و همچنین تعیین محتوای دروس با توجه به آخرین پیشرفت های علمی برای تصویب در شورای عالی برنامه ریزی

تبصره 1 – اظهار نظر در مورد تقاضای استخدام جدید ، ارتقای اعضای هیأت علمی ، ارزیابی سالانه اعضای هیأت علمی، بورس ها و فرصت های مطالعاتی در هر گروه به وسیله کمیته یا کمیته هایی مرکب از استادان ، دانشیاران و استادیاران منتخب آن گروه که سابقه خدمت بیشتری دارند و پس از تأیید رئیس دانشکده به عنوان عضو کمیته های تخصصی تعیین می شوند، انجام می گیرد.

تبصره 2 – در دانشگاههای جدیدالتأسیس و گروههایی که تعداد اعضای هیأت علمی استادیار و بالاتر آ«ها از سه نفر کمتر باشد، بررسی موارد مندرج در تبصره 1 به عهده شورای آموزشی دانشکده است.

ماده 37) شورای هر گروه ، دو تن از اعضای آن گروه را که واجد شرایط بند الف ماده (4) و حداقل
در مرتبه استادیاری باشند، برای تصدی مدیریت گروه به رئیس دانشکده معرفی می کند، به پیشنهاد رئیس دانشکده و با تأیید و حکم رئیس دانشگاه، یکی از آنان به مدت دو سال به مدیریت گروه منصوب می شود و انتخاب مجدد وی بلامانع است .

تبصره – موارد استثنایی به تشخیص رئیس دانشگاه تصمیم گیری می شود.

ماده 38) معاون گروه، توسط مدیر گروه پس از تأیید رئیس دانشکده تعیین و با حکم رئیس دانشکده یا آموزشکده منصوب می شود.

ماده 39) وظیفه مدیر گروه عبارت است از:

الف – تهیه برنامه اجرایی وظایف آموزشی و پژوهشی و خدماتی ارائه شده از طریق گروه بر اساس خط مشی شورای دانشکده با مشورت اعضای گروه قبل از شروع نیم سال تحصیلی و گزارش آن به رئیس دانشکده

ب – ابلاغ برنامه های اجرایی وظایف آموزشی و پژوهشی و خدماتی هر یکی از اعضای گروه

ج – نظارت بر کلیه فعالیت های آموزشی و پژوهشی و خدمات گروهی

د – تهیه جدول دروس هر نیم سال با همکاری اعضاء گروه و تسلیم آن به رئیس دانشکده 

ﻫ - تجدید نظر مستمر در برنامه ها با توجه به آخرین پیشرفت ها و تغییرات و تحولات و تسلیم این برنامه ها به مراجع ذیربط

و – تشکیل و اداره جلسات شورای گروه و ارسال گزارش کار، مصوبات ، پیشنهادها و نظریات جمعی گروه به رئیس دانشکده یا آموزشکده برای هماهنگی اجرایی یا طی مراحل قانونی و ابلاغ بخشنامه ها و آئین نامه ها و مصوباتی که رئیس دانشکده یا آموزشکده ارسال کرده است.

ز – پیشنهاد نیازهای مالی گروه به رئیس دانشکده

چ – انجام دادن کلیه مکاتبات رسمی گروه و پیشنهاد تهیه لوازم ، کتاب ها، نشریات مورد نیاز گروه به رئیس دانشکده و یا آموزشکده

ط – پیشنهاد طرح های پژوهشی که گروه رأسا" یا با همکاری گروههای دیگر آماده انجام دادن آن است به رئیس دانشکده یا آموزشکده برای تصویب در شورای پژوهشی دانشگاه علوم  پزشکی تبریز  ی – ارزیابی کار سالانه اعضای گروه و گزارش آن به رئیس دانشکده   

ی – ارزیابی کار سالانه اعضای گروه و گزارش آن به رئیس دانشکده 

ماده 40) این آئین نامه در چهل ماده و 13 تبصره در دویست و چهل و نهمین جلسه مورخ 11/4/70 شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب نهایی رسید.