دانشکده تغذیه و علوم غذایی

کارشناس آزمایشگاه ارزیابی وضع تغذیه : خانم لیلا صادقی - کارشناسی ارشد بیوشیمی

نام دستگاه: اسپکتروفتومتر  UV-VIS -  Series  8000- Spectrophotometer ساخت شرکت CECIL كشور آلمان
كاربرد دستگاه : حوزه کاربرد این دستگاه شامل مراکز دانشگاهی، تحقیقاتی، صنایع نفت و پتروشیمی، صنایع شیمیایی و دارویی،صنایع غذایی، صنایع فلزي و معدنی، آزمایشگاه هاي پزشکی و کلینیکی و . . . می باشد.
اسپكتروفتومترها، تجهيزاتي است كه جذب يا عبور طول موج‌هاي مشخصي از انرژي تابشي (نور) از يك آناليت را در يك محلول تعيين مي‌كنند. به دليل تفاوت در تعداد و آرايش گروه‌ها، پيوندهاي دوگانه اتم‌هاي كربن در هر مولكول نور را در طول موج‌هاي خاص با الگوي طيف مشخص، جذب مي‌كند. بر اساس قانون بير- لامبرت، مقدار نوري كه در اين طول موج  مشخص جذب مي‌شود مستقيما با غلظت آن نمونه شيميايي متناسب است. اسپكتروفتومترهاي مرئي و فرابنفش، رايج‌ترين دستگاه‌هاي جذب سنجي در مراكز تشخيصي و آزمايشگاهي است.‏








نام دستگاه: طیف‌سنجی جذب اتمی CTA – 2000 AAS,   (AAS)- Chem Tech Analitical  ساخت کشور انگلستان
 طیف‌سنجی (یا طیف‌نمایی یا اسپکتروسکوپی) مطالعه ماده و خواص آن، با بررسی نور، صوت و ذرات گسیل شده، جذب شده یا پراکنده شده از ماده مورد نظر است. طیف‌سنجی به عنوان مطالعه برهمکنش بین نور و ماده نیز تعریف می‌شود. از لحاظ تاریخی طیف‌سنجی به شاخه‌ای از علم برمی‌گردد که برای مطالعات نظری در ساختار ماده و آنالیزهای کیفی و کمی از نور مرئی استفاده می‌شد. در حال حاضر طیف‌سنجی به عنوان یک تکنیک جدید نه فقط برای نور مرئی بلکه برای بسیاری از تابش‌ها با طول موجهای متفاوت به کار برده می‌شود. طیف‌سنجی جذب اتمی یکی از روشهای طیف‌سنجی است که به وسیله آن می‌توان با دقت بالایی غلظت عناصر فلزی موجود در یک نمونه را تعیین نمود.
 طیف‌سنجی جذب اتمی (AAS) یک روش اسپکتروسکوپی برای اندازه‌گیری کمی عناصر شیمیایی با استفاده از جذب اشعه نوری (نور) توسط اتم در حالت گازی است. در شیمی تجزیه این تکنیک برای تعیین غلظت یک عنصر خاص در یک نمونه مورد استفاده قرار می‌گیرد. AAS می‌تواند برای تعیین مقدار کمی بیش از ۷۰ نوع از عناصر مختلف مورد استفاده قرار گیرد. البته حد تشخیص برای همه ان ۷۰ عنصر مناسب نیست مثلاً اگرچه اندازه‌گیری اورانیم در نرم‌افزار دستگاه جذب اتمی وارد شده‌است اما کمترین غلظتی که می‌توان اندازه‌گیری کرد در حدود ۵oo ppm است که مقدار بزرگی است؛ لذا این روش دستگاهی را می‌توان برای اندازه‌گیری حدود ۳۰عنصر با حد تشخیص مناسب (زیر ۱ ppm) بکار برد.
كاربرد دستگاه: این دستگاه كاربرد گسترده اي در صنايع داروسازي، پزشکی، كشاورزي، صنايع غذايي و پتروشيمي دارد.

نام دستگاه: بن ماری یا حمام آزمایشگاهی آب گرم ممرت آلمان 
حمام آزمایشگاهی آب گرم یا بن ماری از محفظه ای دارای آب تشکیل شده است . درجه حرارت آب داخل آن را می توان تا 100 درجه سانتی گراد تنظیم کرد. در حقیقت از دستگاه بن ماری برای تامین حرارت های 25 ،30،37 ،42 ،56 ،63 ،80 و 100 درجه سانتی گراد بسته به نیاز استفاده می گردد .         
 حمام آزمایشگاهی یکی از دستگاه های آزمایشگاهی می باشد که برای گرم و ذوب نمودن برخی از محیط های کشت و فرآورده های خونی منجمد گشته نیز استفاده می شود . همچنین برای انجام یک سری از واکنش های بیوشیمیایی نیز کاربرد دارد.کنترل دقیق دما جهت بسیاری از آزمایشات به ویژه آزمایش های آنزیمی و انعقادی بسیار مهم است ، چرا که تغییر دمای 1 درجه سانتیگرادی می تواند خطایی معادل 10 درصد در این گونه آزمایشات را ایجاد نماید . از آنجایی که در آزمایشگاه تعدادی از آزمایش ها با بکار گیری دستگاه بن ماری انجام می شوند می بایست به نکات زیر دقت نمود.
كاربرد دستگاه: این دستگاه كاربرد گسترده اي در صنايع داروسازي، پزشکی، كشاورزي، صنايع غذايي و پتروشيمي دارد.






نام دستگاه: فریزر 32- درجه سانتیگراد  آزمایشگاهی  BOCHآلمان
یخچال فریزر آزمایشگاهی  AEG  برای نگه داری نمونه ها و محلول های مختلف در برودت 8-2 درجه سانتی گراد استفاده می گردد.  معمولا در اثر رشد میکروارگانیسم های گنده رو بر روی نمونه ها و محلول ، مواد درون آنها تجزیه گشته و یا دناتوره خواهند شد. از آنجایی که که دما قادر است با کاهش فعالیت آنزیم ها رشد میکروارگانیسمها را به تاخیر بیاندازد ، از برودت هوا برای نگه دار بهتر نمونه ها و محلول ها استفاده می شود.
كاربرد دستگاه :کاربرد گسترده اي درآزمایشگاههای صنايع داروسازي و واکسن سازیها ، كشاورزي، صنايع غذايي و دامپزشکی، میکروبشناسی ، باکتریولوژی و تحقیقاتی مورد استفاده قرار میگیرد.








نام دستگاه: فلورسانس اسپکتروسکوپی (اسپکتروفلوریمتری یا فلوریمتری) Kontron – Instruments ساخت کشور آلمان
فلورسانس اسپکتروسکوپی (اسپکتروفلوریمتری یا فلوریمتری) نوعی ا سپکتروسکوپی الکترومغناطیسی است که خاصیت فلورسانس را در نمونه های مورد مطالعه، بررسی مینماید. در این تکنیک از یک اشعه نورانی با شدت مشخص، برای تحریک الکترونها استفاده میشود. در نتیجه الکترونها به سطوح بالاتر انرژی منتقل میشوند. در بعضی از مولکولها، بازگشت الکترونها به سطح انرژی اولیه، همراه با تشعشع فلورسانس است.   با اندازه گیری شدت نور فلورسانس میتوان غلظت، خواص یا بر هم کنش مولکولها را مورد مطالعه قرار داد. فلوریمتری کاربرد وسیعی در بیوشیمی و پزشکی دارد. این تکنیک برای اندازه گیری بیومولکولها و تومور مارکرها و همچنین درتشخیص انواع سرطانها و تومورهای خوش خیم نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
كاربرد دستگاه: این دستگاه كاربرد گسترده اي در صنايع داروسازي، پزشکی، كشاورزي، صنايع غذايي ، شيمي و صنعت دارد.




نام دستگاه :کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) اجیلنت  
کروماتوگرافی روشی است برای شناسائی و جدا سازی و اندازه گیری مواد است. HPLC یعنی کروماتوگرافی مایع با فشار زیاد یا کروماتوگرافی مایع با کارکرد عالی است. HPLC از دو فاز ثابت و متحرک تشکیل شده است. که فاز ثابت ممکن است جامد و یا مایع باشد و فاز متحرک مایع است.
کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) یکی از پرکاربردترین روش‌های کروماتوگرافی است. فرآیند کروماتوگرافی به‌عنوان یک روش جداسازی که شامل انتقال جرم بین یک فاز ساکن و یک فاز متحرک است، تعریف می‌شود. روش HPLC با بهره‌گیری از یک فاز متحرک مایع، ترکیبات یک مخلوط را روی فاز ساکن جدا می‌کند. فاز ساکن می‌تواند مایع یا جامد باشد. ترکیبات ابتدا در یک حلال حل می‌شوند. سپس درون یک ستون کروماتوگرافی تحت فشار بالا جریان می‌یابند. در ستون، ترکیبات مخلوط از هم جدا می‌شوند.
میزان تفکیک‌پذیری بسیار اهمیت دارد و به میزان برهم‌کنش بین ترکیبات حل شده و فاز ساکن بستگی دارد. فاز ساکن به‌عنوان مواد متراکم شده درون ستون تعریف می‌شود. برهم‌کنش جسم حل شده با فازهای متحرک و ثابت می‌تواند از طریق انتخاب حلال‌ها و فازهای ساکن مختلف تغییر کند. در نتیجه HPLC درجه بالایی از جداسازی را که در دیگر روش‌های کروماتوگرافی یافت نمی‌شود، فراهم می‌کند و توان آن را دارد تا به آسانی گستره وسیعی از مخلوط‌های شیمیایی را جدا نماید.
HPLC  یک فرآیند جذب سطحی پویا است. مولکول‌های مورد تجزیه، زمانی که از میان دانه‌های متراکم متخلخل حرکت می‌کنند، جذب سطحی می‌شوند. بسته به روش HPLC، انواع مختلفی از نیروهای جذب سطحی ممکن است در فرآیند بازداری موثر باشند. برهم‌کنش‌های آبگریز (غیراختصاصی)، اصلی‌ترین برهم‌کنش‌ها در جداسازی فاز معکوس، برهم‌کنش‌های دوقطبی-دوقطبی (قطبی)، اصلی‌ترین برهم‌کنش در روش فاز نرمال و برهم‌کنش‌های یونی نیز در کروماتوگرافی تبادل یونی، باعث بازداری ترکیبات می‌شوند. برهم‌کنش‌های مذکور همگی در رقابت با هم عمل می‌کنند. مولکول‌های مورد تجزیه با مولکول‌های حلال شوینده، برای جذب سطحی روی مکان‌های فعال فاز ساکن رقابت می‌کنند. بنابراین هر قدر مولکول‌های مورد تجزیه، برهم ‌کنش قوی‌تری با سطح داشته باشند، برهم‌کنش شوینده ضعیف‌تر بوده و ماده مورد تجزیه زمان طولانی‌تری روی سطح فاز ساکن باقی می‌ماند. 
 كاربرد دستگاه: كاربرد گسترده اي در صنايع داروسازي،پزشکی، كشاورزي، صنايع غذايي ، پمراکز تحقیقاتی وشيمي...دارد.

نام دستگاه: میکروسکوپ  ( Microscope) نیکون ژاپن و متیک آلمان        
 میکروسکوپ  ( Microscope) یا ریزبین دستگاهی است که از کلمه یونانی( μικρόσκοπεῖν)   و برای دیدن اجسامی که با چشم غیر مسلح دیده نمی‌شوند بکار می‌رود.                دارای انواع متفافتی است که در این آزمایشگاه میکروسکوپ نوری معمولی موجود است در طول سده هیجدهم میکروسکوپ در گروه ابزارهای سرگرمی به شمار می‌آمد. با پژوهشهای بیشتر پیشرفتهای چشمگیری در شیوه ساختن عدسی شئی بدست آمد و سرانجام ارنست آبه توانست پایه دانشی میزان بزرگنمایی میکروسکوپ را تعریف کند. بدین گونه میزان بزرگنمایی سودمند آن بین ۵۰ تا ۲۰۰۰ برابر مشخص شد. البته میکروسکوپ‌های نوری و الکترونی پیشرفته تر با بزرگنمایی بیش از ۲۰۰۰ برابر وجود دارد که بسته به نوع کاری مورد استفاده قرار می گیرد.
میکروسکوپ یکی از وسایل آزمایشگاهی اصلی در آزمایشگاههای گیاه شناسی، دامپزشکی، پزشکی، علوم زیستی، صنایع غذایی و حتی مواد و متالوژی بکار میرود.









 

كاربرد دستگاه: دستگاه ریل تایم پی سی آر با هدف تعیین میزان بیان ژن های موجودات زنده راه اندازی و ارتقا داده شده است. روش پی سی آر ساده دارای نقص و محدودیت هایی از قبیل عدم توانایی مطالعه ی کمی میزان بیان ژن میباشد.بنابراین سیستمی توسعه یافته با عنوان ریل تایم پی سی آر ارائه شده است که هدف اصلی از این سیستم نشان گذاری ژن های موجودات زنده می باشد که مسیر کل مجموعه ژنومی منتهی به ساخت محصولاتی از جنس ریبونوکلئیک اسید های یک سلول میتواند قادر به تعیین خصوصیات و وجه تمایز یک سلول در سطح فنوتیپی دارد و نیز نشان میدهد در چه سطحی خصوصیت را بروز میدهد.

نام دستگاه: الایزا مدل بیو تک 
تست الایزا را درحالت معمول برای ردیابی آنتی ژن یا آنتی بادی بکار میبرند بدین ترتیب که یکی از این دو ماده در بستر جامد ثابت می شود و برای ردیابی دومی بکار گرفته میشود،اما اساسا برای ردیابی هر جفت ماده ای که مثل جفت آنتی ژن و آنتی بادی به هم گرایش داشته و قدرت اتصال مناسبی نسبت به هم دارند بکار گرفته می شود.






نام دستگاه: بادی آنالیزر مدل تانیتا 

كاربرد دستگاه: دستگاه بادی کامپوزیشن که کارایی بالایی در آنالیز ترکیبات بدن از قبیل درصد چربی،آب،عضلات،استخوان ها،کمبود وزن و اضافه وزن،شاخص توده بدنی،اندازه گیری چربی موضعی اندامهای بدن دارد.این دستگاه از طریق ایمپالسهای الکتریکی و مقاومت دربرابر جریانهای بدن عمل میکند.